To właśnie 3 maja 1791 uchwalono drugą konstytucję w nowożytnej Europie, a na świecie trzecią po amerykańskiej. Wyprzedziła m.in. konstytucję francuską. Konstytucja ta została uchwalona przez Sejm Czteroletni, który został zwołany w październiku 1788. Od 1990 roku Dzień 3 Maja ponownie jest Świętem Konstytucji – jednym z najważniejszych w polskim kalendarzu.
Pod Tatrami uroczystości odbywają się Tatrami najpierw przy Drzewie Wolności, potem po Mszy Świętej w Kościele Świętej Rodziny, z udziałem zarówno przedstawiciele władz samorządowych jak i mieszkańców całego Powiatu Tatrzańskiego przenoszą się na Plac Niepodległości. Ze względu na pandemię w tym roku już po raz drugi z kolei obchody były kameralne. Starosta Tatrzański Piotr Bąk oraz władze miasta Zakopanego: burmistrzowie Leszek Dorula, Agnieszka Nowak-Gąsienica oraz Tomasz Filar złożyli okolicznościowe wiązanki kwiatów najpierw przy Drzewie Wolności naprzeciwko Starego Kościółka, jak i już po Mszy Świętej pod pomnikiem Grunwaldzkim na zakopiańskim Placu Niepodległości.
Nasze wcześniejsze życie, które biegło takim tempem, nie dawało czasu na refleksje – podkreśla Piotr Bąk starosta tatrzańska. Teraz na skutek pandemii możemy to wszystko zobaczyć w innym świetle, także nasze życie społeczne, gospodarcze oraz samorządowe. Może jest to też pewne dobro zesłane nam przez Opatrzność po to abyśmy mieli czas zastanowić się nad tym wszystkim czy to dokładnie jest tak jak powinno być, czy te cele, które sobie wyznaczyliśmy, czy te drogi, które wybraliśmy, czy są właściwe. Święto 3 Maja to wielkie polskie święto - w 1791 r patrioci podjęli próbę reformy Rzeczpospolitej, która chyliła się ku upadkowi. To było już po pierwszym rozbiorze Polski, gdy zbyt rozbuchana demokracja, a raczej anarchia, liberum veto, możliwość zrywania sejmów prowadziło do upadku Polski. To wszystko wykorzystali sąsiedzi Rosja, Prusy, Austria – oni i ich władcy, władcy absolutni, bo w tamtych krajach nie było żadnej demokracji, tam nie rządził lud. Oni chcieli tą okazję wykorzystać i właściwie przez cały XVIII wiek zmierzało to ku końcowi Polski. I wtedy podczas czteroletniego sejmu polscy patrioci podjęli próbę reformy Rzeczpospolitej. Takiej reformy, która ograniczyłaby tą rozbuchaną demokrację, ograniczyłaby anarchię, stworzyłaby sprawne, skuteczne, dobrze zorganizowane państwo dysponujące armią, która mogłaby to państwo bronić. Była to wielka próba, której finałem była Konstytucja 3 Maja 1791 r. Niestety próba ta była już za późna, natychmiast doszło do bojów, znaleźli się zdrajcy, którzy pod pretekstem demokracji, obrony szlacheckich wolności udali się do ościennego mocarstwa, udali się do carycy Katarzyny do Rosji, aby wystąpiła w obronie szlacheckich praw i wolności. Sprowadzili na Polskę rosyjską armię co skończyło się przegraną wojną, II rozbiorem Polski, kolejno powstanie kościuszkowskie, trzy lata później III rozbiór Polski. Polska zniknęła z mapy Europy na 121 lat. Takie były konsekwencje nieodpowiedzialności, nieskuteczności działania i przede wszystkim braku społecznej więzi, która wyrażała się także w trosce o własne państwo. Chociaż ta Konstytucja funkcjonowała właściwie niecały rok to przez następne 121 lat była punktem odniesienia dla tych wszystkich, którzy walczyli, aby przywrócić Polskę przez cały XIX wiek, przez wszystkie powstania, powstanie listopadowe, styczniowe, krakowskie – tych powstań była wiele, ale zawsze punktem odniesienia dla wszystkich, którzy podejmowali walkę zbrojną, ale i dla tych, którzy uważali, że walka zbrojna nie ma szans, że potrzeba pracy organicznej, pracy u podstaw – to ta Konstytucja była punktem odniesienia. I właśnie dlatego gdy Polska w 1918 r odzyskała niepodległość stała się narodowym świętem i dzisiaj jest tym narodowym świętem nadal chociaż nie przez cały XX wiek przecież bo w 1918 r Polska odzyskała niepodległość, ale od 1939 r do 1989 r a więc przez niemiecką okupację, a później przez cały czas systemu sowieckiego święta Konstytucji 3 Maja w Polsce nie obchodzono. Po raz pierwszy oficjalnie miało to miejsce w 1990 roku połączone z tradycyjnym świętem Matki Boskiej Królowej Polski, tej która obroniła Polskę 2 lata po odzyskaniu niepodległości w 1920 r podczas cudu nad Wisłą, kiedy to bolszewickie wojska zostały odparte od Warszawy. Te dwa wielkie święta święto państwowe i jednocześnie święto katolików, święto Polaka, są tym szczególnym dniem, dlatego w tym dniu chciałem pozdrowić wszystkich tu obecnych, pana posła, pana ministra, samorząd, ale przede wszystkim mieszkańców Zakopanego, którzy nie mogli przyjść tutaj w takiej liczbie jak zawsze, nie mogły przyjść poczty sztandarowe, harcerze i harcerki, nie mogła przyjść całą nasza społeczność, ale w pewnym sensie jest tutaj z nami chociażby poprzez internetową transmisję. Niech żyje Konstytucja 3 Maja. Niech żyje Polska wolna.
Autor: P. Bolechowski