WARSZTATY FOLKLORYSTYCZNE
Zapraszamy do udziału w warsztatach folklorystycznych "W kręgu ludowych tańców Europy. Taniec zbójnicki, mazurek, horo", które odbędą się w piątek 18 sierpnia o godz. 17:00 w namiocie plenerowym na Górnej Równi Krupowej.
Zapraszamy wszystkich, którzy chcą poznać tajniki tańca zbójnickiego, mazurka oraz horo. Pod okiem instruktorów, w tym znanego w całej Polsce etnologa, basisty i tancerza Piotra Zgorzelskiego, będzie można spróbować swoich sił w tych trzech ciekawych ludowych tańcach charakterystycznych dla Podhala, Kurpiów, Mazowsza, Radomszczyzny i Podkarpacia oraz południowych Słowian. Warsztaty odbywają się pod Patronatem Naukowym Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Wstęp wolny. Uczestnicy otrzymają pamiątkowe dyplomy z udziału w warsztatach.
Program:
godz. 17:00, TANIEC ZBÓJNICKI
Prowadzenie: Zespół Góralski im. Klimka Bachledy z Zakopanego - Gospodarz MFFZG
godz. 18:00, MAZUREK
Prowadzenie: Bogumiła i Piotr Zgorzelscy
godz. 19:00, HORO
Prowadzenie: Zespół Ganip z Pozaverac (Serbia)
Warsztaty pod Patronatem Naukowym Uniwersytetu Jagiellońskiego
Wstęp wolny.
Uczestnicy otrzymają pamiątkowe dyplomy z udziału w warsztatach.
TAŃCE:
Zbójnicki
Taniec zbójnicki wywodzi się z tradycji pasterskich, ale głównie z chodzenia na zbój przez podhalańskich górali, również Słowaków i górali ze Śląska. Tańczony w kole, w rytmie marszowym, wyłącznie przez grupę mężczyzn, składa się od kilku do ośmiu części zwanych figurami. Pomiędzy figurami tancerze śpiewają ustalone w kolejności przyśpiewki, m.in. Tońcyli zbójnicy w Mikołasie, Hej idem w las, W murownej piwnicy, Janicku gibki, Zbójnicy, zbójnicy. Poszczególne kroki tańca zbójnickiego to: ozwodny, krzesany, zbyrk, po razie do tyłu, hajduk, zwyrtanie. Mężczyźni tańczą zbójnicki zazwyczaj z ciupagami lub kulami pasterskimi. Taniec ten zawiera wiele elementów popisowych, takich jak wyskoki czy przerzucanie i chwyt ciupag. Obecnie zbójnicki jest tańczony przez wszystkie zespoły regionalne na Podhalu i jest najbardziej rozpoznawalnym tańcem góralskim.
Mazurek
Powszechne niegdyś znany w Polsce, dziś na nowo odżywa, pojawia się coraz częściej w przedszkolach, szkołach, a zwłaszcza na potańcówkach, których coraz więcej w dużych miastach i na wsi. Poznanie kroków oraz prostych zasad obowiązujących w tym tańcu, pozwolą tancerzowi na spontaniczność i improwizację, a wszystko to przy zachowaniu charakterystycznych cech stylu i manier wykonawczych. Celem warsztatu będzie nauka i opanowanie w stopniu podstawowym tańców o rytmach mazurkowych i elementów z nimi związanych takich jak: tańczenie w parze, tańczenie po kole, wirowanie w parze w układzie otwartym i zamkniętym, improwizowanie oraz używanie różnego rodzaju ozdobników. W warsztatach wykorzystane zostaną mazurki i oberki z Kurpiów, Mazowsza, Radomszczyzny i Podkarpacia, owijoki z Sieradzkiego, chłopy z Kieleckiego oraz równe z Wielkopolski.
Horo
Taniec południowych Słowian: Serbów, Chorwatów, Bułgarów, Macedończyków, znany również w Rumunii jako kolo walaskie. Tańce te wiązały się z dawnymi wierzeniami pogańskimi, kultem słońca (tańce do koła za kierunkiem słońca). Tancerze, trzymając się za ręce (w szeregu pojedynczym lub podwójnym, w tym drugim przypadku splatając ręce poza plecami), formują półokrąg. Istnieją dwie główne odmiany tego tańca: horo chodzone i horo tańczone, odznaczające się stopniowym przyspieszaniem tempa. Horo wyróżnia się skomplikowaną, dostosowywaną do zmiennego tempa strukturą choreotechniczną, w której dużą rolę odgrywa improwizacja. Charakterystyczne są zmiany metrum pod koniec tańca.
PROWADZĄCY:
Zespół Góralski im. Klimka Bachledy z Zakopanego
Zespół powstał w 1952 roku i zrzesza młodzież i dorosłych, którym kultura góralska, autentyczny śpiew, taniec, muzyka, gwara, leżą głęboko na sercu. Od ponad pół wieku pielęgnuje tradycje, które w regionie Podhala są ciągle żywe. Dorobek artystyczny zespołu to programy i przestawienia oparte na tradycjach podhalańskich, m.in. programy: Na hali, Zaloty, Wesele góralskie, Jasełka. Członkowie zespołu udzielali się jako aktorzy w sztukach napisanych przez Juliana Reimschussela, a w latach 60. i 90. XX wieku opracowali jedyną w tamtym czasie operę góralską pt. Jadwisia spod regli, która weszła do kanonu góralskiej sztuki. W ciągu ostatnich 5 lat działalności, zespół brał udział w wielu przedsięwzięciach, jak balet Harnasie Karola Szymanowskiego, wystawiony pod Wielką Krokwią w 2012 roku. Co roku uświetnia korowód rozpoczynający Międzynarodowy Festiwal Folkloru Ziem Górskich w Zakopanem, Europejskie Targi Produktów Regionalnych, Dudaskie Ostatki. Kierownikiem zespołu jest Zofia Kubiniec-Stanuch.
Piotr Zgorzelski
Etnolog, basista i tancerz w kapeli Janusz Prusinowski Kompania. Od ponad 20 lat prowadzi warsztaty polskich tańców tradycyjnych w Polsce i na świecie. Stale współpracuje przy projektach realizowanych m.in. przez Instytut Muzyki i Tańca, Instytut Adama Mickieiwcza. Uczył się bezpośrednio od wiejskich tancerzy jak również ze źródeł archiwalnych, wypracowując autorski program zajęć uwzględniający współczesne predyspozycje i umiejętności pokolenia pozbawionego żywego kontaktu z muzyka ludową. Współzałożyciel warszawskiego Stowarzyszenia „Dom Tańca” (1994) i jego kilkuletni prezes. Jest autorem, inicjatorem oraz organizatorem cyklicznych projektów edukacyjno-kulturalnych związanych z muzyką i tańcem tradycyjnym, o zasięgu lokalnym oraz międzynarodowym. Współpracował przez wiele lat jako aktor oraz choreograf z off-owym teatrem „Scena Lubelska 30/32” (przedstawienia „Kalewala”, „Dawid”, „Gilgamesz”, „Czarna Mańka - królowa przedmieścia”), a także z Teatrem Narodowym w Warszawie oraz Teatrem Polskim. Wraz z kapelą Janusz Prusinowski Trio koncertował i prowadził warsztaty w większości krajów europejskich, a także w Azji i Ameryce Północnej (m.in. Carnegie Hall Nowym Yorku, Chicago Symphony Center). Jest pięciokrotnym stypendystą MKiDN dziedzinie tańca i animacji kulturalnej. W 2008 roku powołał do życia Fundację Czas Tradycji, której jest prezesem i w której realizuje m.in. autorskie projekty Taniec Tradycyjny PL (lekcje tańca w internecie na portalu You Tube) oraz Taniec Edu PL.
Zespół „Ganip” Požaverac (Serbia)
Zespół powstał w 1958 roku w Požarevacu, jako miejski zespół tańca ludowego i pieśni. Ponad trzysta osób (w tym także dzieci w różnym wieku) zajmuje się tam pod okiem choreografów i przy akompaniamencie orkiestry folklorystycznej, tańcami i pieśniami ludowymi z całej Serbii. Praca zespołu to nie tylko próby i występy, lecz także starania o zachowanie zarówno folkloru muzycznego jak i oryginalnych strojów (niektóre mają ok 100 lat) i instrumentów ludowych. Artyści najchętniej prezentują tradycje ze swojego regionu, czyli wschodniej części Serbii. W repertuarze zespołu znajdują najbardziej znane tańce serbskie, z uwzględnieniem węgierskich i albańskich tradycji regionów Kosowa i Vojvodiny. Repertuar zespołu obejmuje także tańce inspirowane folklorem wołoskim i cygańskim. W programie nie brakuje również tradycyjnego śpiewu kobiecego i występów instrumentalistów.
