Opowieść o Krupówkach

Chociaż nie wydarzyło się to bardzo dawno temu, jej początki trudno dokładnie opisać. Niegdyś była ścieżką wśród łąk i lasów, ale potem, gdy mała wieś stawała się kolejno letniskiem, stacją klimatyczną, ośrodkiem walki z gruźlicą, centrum turystycznym i wreszcie modnym kurortem, zmieniła się i ona.

Krupówki – symbol miasta i serce zakopiańskiej historii – charakteryzuje nieustanny ruch, narastanie pomysłów, idei i interesów. Dla jednych to chaos, dla innych wyraz wolności. I chociaż, jak twierdzą autorzy, megalomanią byłoby twierdzić, że pewne zjawiska występują tylko w Zakopanem, to krótka historia i niewielka powierzchnia czynią z tego miasta idealną „doświadczalną pracownię”.

Kuba Szpilka i Piotr Mazik opowiadają o Krupówkach, najsłynniejszej ulicy w Polsce, opisując skomplikowane procesy, zdarzenia i postaci, które zdecydowały o jej istnieniu i obecnym kształcie.

Profesor Jacek Leociak napisał o tej książce: „To nie jest przewodnik po Krupówkach. To zachęta do podróży ku istocie rzeczy, którą jest ruch i zmiana, porządek i chaos, nieskończony rytm początku i końca. Autorzy wpisują tę najsłynniejszą w Polsce ulicę w mityczny świat Schulza, nazywając ją »górską ulicą Krokodyli«. Dla mnie to powtórzenie Lukrecjuszowskiego traktatu O naturze wszechrzeczy, precyzyjnie osadzonego w historii i topografii Zakopanego. Zobaczymy w tej książce świat w ziarenku piasku i odczytamy ślad własnych linii papilarnych. Bo wszyscy jesteśmy z jakiejś ulicy, a ta zakopiańska staje się sceną dramatu naszej własnej tożsamości – chwiejnej, rozmytej, wciąż szukającej oparcia w tym, co trwałe i nienaruszalne. Krupówki jako theatrum mundi, gdzie mit góralszczyzny zderza się z mitem nowoczesności, piękno z tandetą, aktorzy są bez twarzy, sceneria zunifikowana, a prawdziwym bohaterem jest ruch. Ta książka wciąga jak wir i wrzuca czytelnika w sam środek Krupówek, czyli w oś świata”.

Piotr Mazik (ur. 1986) – historyk sztuki, narciarz wysokogórski, przewodnik tatrzański, instruktor narciarski. Autor książki Tatrzańska Atlantyda (2014). Mieszka w Zakopanem.

Kuba Szpilka (ur. 1957) – etnolog, wspinacz, narciarz wysokogórski. Autor licznych tekstów publikowanych w czasopismach i pracach zbiorowych, stały współpracownik i członek redakcji kwartalnika „Konteksty”. Autor książki Bóg się rodzi (z Maciejem Krupą, 2006). Mieszka w Kościelisku.

Wraz z Maciejem Krupą założyli i prowadzą Fundację „Zakopiańczycy. W poszukiwaniu tożsamości”. Napisali razem cztery książki: Zakopiańczycy. W poszukiwaniu tożsamości (2011), Ślady, szlaki, ścieżki. Pośród tatrzańskich i zakopiańskich wyobrażeń (2013), Nieobecne miasto. Przewodnik po nieznanym Zakopanem (2016) oraz Ta przestrzeń ma samoistną moc. Rozmowy o Tatrzańskim Parku Narodowym (ukaże się w Wydawnictwach TPN w 2018 roku). Autorzy kilku wystaw, stale współpracują z Muzeum Tatrzańskim oraz kwartalnikiem Tatrzańskiego Parku Narodowego „Tatry”. W 2017 roku nominowani do Literackiej Nagrody Zakopanego za Nieobecne miasto.